Je voelt je vrij maar ben je het ook?

Je vrij voelen en het niet zijn, hoe kan dat nu?
We leven hier in een vrij land en wanneer je geen banden hebt die je als knellend ervaart dan is er alle reden om je vrij te voelen. Maar is dat ook werkelijk zo? Je kan door reclame verleid worden om iets te kopen dat je eigenlijk niet nodig hebt, of je rookt en je kan er niet mee stoppen. Ben je dan echt vrij? Ik geef deze voorbeelden omdat ze voor de hand liggen en gemakkelijk te begrijpen zijn.
Het gaat me echter om een wat subtielere vorm van vrijheidsbelemmering en die bestaat uit de invloed die het gedrag van anderen op je heeft.

Waar gaat het nu precies om?
Het gaat om de relatie met anderen. Hoe vrij sta je daar in? Iemand op je werk draait je een loer. Daar wordt je ontzettend kwaad om. Je krijgt opeens de kans om die persoon flink terug te pakken. Dat doe je natuurlijk, of toch niet?
Wat gebeurt er eigenlijk als je zo'n figuur terugpakt? Jouw actie is in feite een tamelijk voorspelbare reactie op de streek van de ander. Iemand pakt je en jij slaat terug. Die actie is dus uitgelokt door de daad van de ander. Je reageert als het ware automatisch op een impuls van buitenaf. Wanneer je het zo bekijkt is van vrijheid geen sprake.
Deze gewoonte van automatisch reageren kan je op vele terreinen terugvinden. Hoe meer je dat doet des te minder vrij ben je eigenlijk.

Wat is de oplossing?
Die is heel eenvoudig. Realiseer je dat je de vrijheid hebt om in verreweg de meeste gevallen je eigen reactie te bepalen. Er zijn uitzonderingen: wanneer je net een zebrapad opstapt en er komt een auto aanstormen, dan spring je natuurlijk snel terug. Maar in de meeste andere gevallen kan je gewoon de tijd nemen om weloverwogen te reactie te bepalen.
Dus: iemand draait je een loer, bekijk de zaak eens kalm en vaak zie je dat de ander een flink probleem heeft (een minderwaardigheidscomplex of zo). Het is dan veel gemakkelijker om je schouders op te halen en over te gaan tot de orde van de dag. Dat geeft werkelijk een echt gevoel van vrijheid.

Je vrijheid gaat verder dan alleen in relaties.
Het geldt niet alleen voor de acties van anderen maar ook van omstandigheden die zich voor doen. Je hebt de vrijheid om zelf je eigen reactie te bepalen. Een echte vrijheid.