Zijn zorgverzekeraars onmisbaar?

Verschillende motieven voor de vlucht in de marktwerking.
In de jaren 90 vormden de stijgende kosten van de zorg een hoofdpijndossier voor de politici van die tijd. De kostenstijging leek niet te beteugelen. Men nam toen zonder meer aan de de 'markt' het wel beter zou kunnen en de zorgverzekering werd ondergebracht bij verzekeringsmaatschappijen.  Een zijstapje: in één aspect zijn ze succesvol gebleken: door scherp in te kopen is de inkoopprijs van geneesmiddelen gedaald. Dat lijkt een succes en vanuit een financieel oogpunt bekeken is dat ook zo. Er zit echter een medisch nadeel aan. Patienten krijgen vaak in plaats van specifiek voorgeschreven medicijnen een vervangend generiek middel. In sommige gevallen blijkt dat vervangende middel niet of niet goed te werken en dat kan voor de patient ernstige gevolgen hebben.
Nu weer terug naar de motieven. De politiek wilde van de zorg af omdat men het allemaal een beetje te moeilijk vond. De verzekeraars wilden het wel doen omdat het een lucratieve business is, als verzekeraar kan je niet verliezen, als de kosten stijgen dan verhoog je de premie gewoon. Dit is geen moreel oordeel, het ligt gewoon in de aard van commerciële bedrijven.

Heeft men de kosten nu wel in de hand?
Het lijkt er niet op. De ziektekosten stijgen, een vreemde paradox is dat de winsten van de zorgverzekeraars ook fors stijgen. Op het eerste gezicht zou je zeggen dat de kostenstijging door de zorgverzekeraars zèlf worden veroorzaakt. Laten we even aannemen dat dit zo is, hoe zou dat dan komen? In de premie die we voor de zorg betalen zit ook een vergoeding voor de kosten van de verzekeraar plus de winstopslag. De werkelijke collectieve ziektekosten worden dus verhoogd met de kosten van de verzekeraars en hun winstopslag.

Een ander oorzaak van stijgende kosten is dat ziekenhuizen hun verrichtingen factureren aan de zorgverzekeraars op basis van de beruchte Diagnose Behandel Combinaties (DBC). Factureren is een commerciële handeling. Commerciële bedrijven doen dat dagelijks. Het gaat erom dat je zoveel mogelijk levert/produceert en dat factureert. Een commercieel bedrijf zal vrijwel altijd proberen de omzet te vergroten, dat is nu eenmaal het karakter van de commercie. Daar is niks mis mee want u hoeft die auto of die fles jenever niet te kopen. De politiek wil ziekenhuizen de marktwerking laten volgen. Het gevolg is dat ziekenhuizen gaan factureren en steeds meer gaan factureren, dat is het gevolg van marktwerking. Ziekenhuizen gaan nog wel meer vreemde dingen doen, sommigen hebben al een marketing manager aangesteld om hun diensten nog beter aan de man te brengen.  Idioterie natuurlijk want wie laat zich nu een blindedarmoperatie aansmeren? Zo'n operatie is nodig of niet nodig en daar heeft een marketing manager niets mee te maken. De ziektekosten zullen verder stijgen omdat marktwerking voor een ziekenhuis een verkeerde prikkel is.

Kan het anders en beter?
Ja dat kan. Draai de marktwerking terug en haal de verzekeraars uit de zorgketen. De kosten van de zorgverzekeraars verdwijnen en ook de kosten van DBC bureaucratie kunnen worden geschrapt. Laat de overheid de zorg-premies inhouden en de volledige verantwoording voor de gezondheidszorg weer op zich nemen. De ziekenhuizen en zorginstellingen moeten niet bestuurd worden op basis van kostenbeheersing en omzetgroei maar op de op patienten gerichte aanwending van de beschikbare capaciteit. Geef de ziekenhuizen weer terug aan de doktoren en de verpleegkundigen. Dun de managementlagen flink uit en slank het bestuur en toezicht af.