Hebben we dat vliegtuig echt nodig?
Laten we aannemen dat de F-16 inderdaad aan vervanging toe is. Moeten we als vervanging het meest dure toestel aanschaffen? Is onze internationale, militaire rol van zo'n groot belang dat we alleen met het aller modernste en duurste toestel uit de voeten kunnen? Welke scenario's zijn er denkbaar? Binnenlandse onlusten? Als we die vanuit de lucht moeten bestrijden dan kunnen we het wel met een Spitfire uit WWII af. VN-uitzendingen? Kunnen we Afghaanse of Malinese rebellen alleen met JSF onder de duim krijgen? Deelname aan een heuse oorlog: alleen mogelijk als we over de JSF beschikken?
Zoals we onlangs vernamen liggen er in Volkel nog een stel atoombommen. Het schijnt zo te zijn dat we die dingen alleen bij de vijand mogen bezorgen als we Amerikaanse toestellen gebruiken. Maar moet dat de JSF zijn? Die bommen liggen daar al sinds 1963, waarom dan een ultramodern vliegtuig voor verouderde wapens? Afgezien van de vraag of we überhaupt de rol van atoombommen-gooier willen spelen.
Wat doen andere landen?
Laten we eens kijken naar de luchtmachten van andere landen. Er is een alternatief en dat is de Eurofighter Typhoon. Dat vliegtuig wordt gebruikt door de luchtmachten van Oostenrijk, Italie, Duitsland, Spanje, het Verenigd Koninkrijk, Oman, Saoedi-Arabië. De Fransen hebben een ultramodern vliegtuig, de Rafale, dit vliegtuig wordt ook door India gebruikt. De Zweden hebben hun Saab Viggen en ook India vliegt daar mee. Er is voldoende keuze.
Het kostenplaatje.
De kosten van de JSF blijven stijgen, ze staan nu (als het inmiddels niet weer hoger is) op 85 miljoen euro. De Zweden deden een bod voor hun Saab Viggen voor 54 miljoen euro per stuk wanneer we er 85 zouden afnemen. Dat bod hebben we 'natuurlijk' laten lopen.
In deze tijd van bezuinigingen is het aanschaffen van een duur vliegtuig als de JSF echt onverantwoord. Ik ben geen anti-militarist en ook niet anti-Amerikaans. Het gezonde verstand moet prevaleren.
Kleine bijdrage van een militaria freak. Het meest recente aanbod vanuit Zweden gaat denk ik over de Saab Gripen Next generation. Het is te vergelijken met een F-16 mlu (mid life update) waarbij een reeds bestaand model dat alsnog iets nieuwer is dan de F-16 een upgrade pakket heeft meegekregen.
ReplyDeletehttp://www.docstoc.com/docs/50528037/GRIPEN-NG-FOR-THE-NETHERLANDS
De F-16 is ontwikkeld als een goedkoop aan te schaffen, en te onderhouden multi-role toestel en heeft Nederland jarenlang goede dienst gedaan. Een prestige project als de JSF is helemaal niet nodig. Sterker nog, de functie die de JSF serieus onderscheid van alle anderen, namelijk de STOVL (Short take-off - vertical landing) wordt alleen geleverd op de nog duurdere modellen, niet het type A dat Nederland zou aanschaffen. Ik krijg het idee dat Nederland meebetaald aan de ontwikkeling van dure opties welke het zelf niet eens gaat gebruiken.
Hartelijk dank voor je informatief commentaar. Ik heb er niets aan toe te voegen.
ReplyDeleteOk, Nederland heeft misschien een verkeerde keuze gemaakt, maar is het nu niet klein beetje te laat om daar nog over te gaan discussiëren?
ReplyDeleteEr zijn al contracten gemaakt met de Nederlandse bedrijven, waar extra 75000 manuren gemaakt zullen worden. De bedrijven moeten trouwens een percentage van hun winsten bij de regering inleveren.
Ok we zouden wel kunnen stoppen, en een ander vliegtuig kopen, maar het verlaten van het programma en de gemaakte contracten zullen extra geld kosten. En daar de sunkcosts nog bij…
Bovendien de indirecte kosten: De research en development draagt ook bij aan de civiele luchtvaart, de innovaties die mogelijk erdoor zouden komen gaan ook verloren.
Misschien het stoppen van het programma zelf niet zo veel zou kosten als Nederland een andere vliegtuig aanschaft, maar de kosten voor de economie zijn veel hoger dan als Nederland doorgaat met de JSF.
Hartelijk dank voor je doordachte commentaar. Op het eerste gezicht heb je volkomen gelijk. Er zit volgens mij een fout in de redenering. Het belangrijkste zijn de vliegtuigen, daar was het allemaal om begonnen. Het was natuurlijk mooi meegenomen dat het NL bedrijfsleven compensatieorders kreeg, maar hoe economisch aantrekkelijk ook, het is bijzaak, de vliegtuigen zijn de hoofdzaak.
ReplyDeleteAls het primair om de compensatieorders ging maakte het helemaal niet uit wat de aanleiding was. We hadden dan net zo goed een mega miljarden-order voor betonnen bakken kunnen plaatsen als er maar leuke compensatieorders tegenover staan.
De eerste vraag is dus zijn die vliegtuigen bruikbaar? Nu een overtuigend positief antwoord uitblijft (zelfs de Amerikanen overwegen het JSF project te stoppen) moeten we de order annuleren en vliegtuigen kopen die aantoonbaar wel aan de eisen voldoen. Dat dit een geweldige bijkomende strop met zich meebrengt mag geen argument zijn om toch maar ondeugdelijke vliegtuigen aan te schaffen.
Natuurlijk horen de vliegtuigen bruikbaar te zijn, maar momenteel is de JSF in de SDD (System Development & Demonstration) fase, die hoort nu tot 2019 door te gaan. Als ik het goed heb was de F-16 toentertijd de vervanger van de Starfighter was ook niet helemaal vrij van kinderziektes. Daarom denk ik dat het nu nog te vroeg is om de F-35 uit te sluiten als een gefaald project.
DeleteVerder terwijl ik tot op een mate met jou eens ben met dat de hoofdzaak is dat Nederland goed functionerende toestellen kan inzetten, moet ik toch zeggen dat dit waarschijnlijk niet het enige maatstaaf van de Nederlandse regering zou kunnen zijn. Tegenwoordig wordt er veel gevestigd op de collaboraties tussen meerdere landen, denk aan de ‘Functional Airspace Block Europe Central’ waarbij België, Frankrijk, Luxemburg, Duitsland, Zwitserland, en Nederland mee doen, om de luchtruim effectiever te maken. En de JSF programma is, denk ik, een redelijk efficiënte collaboratie door het delen van kennis en middelen. Doordat de JSF door meerde landen gebruikt gaat worden wordt de communicatie en coördinatie op missies op een efficiëntere manier uitgevoerd, dit is voorlopig alleen een speculatie.
Ook heeft Nederland, door deze samenwerking, natuurlijk tot op een mate een zeggingsrecht in het ontwikkelen van het toestel om het aan specifiekere eisen te laten voldoen. Natuurlijk snap ik dat niet alle wensen van Nederland vervuld kunnen worden, maar Nederland (om het zo maar te zeggen) ‘doet met de grote jongens mee’. Misschien is dit niet het meest efficiënte, maar het levert de meeste voordelen op.
Sorry, foutje * Als ik het goed heb was de F-16, die toentertijd de vervanger van de Starfighter was, ook niet helemaal vrij van kinderziektes.
Delete