Verspilling in de zorg

Patienten die niet bij een afspraak komen opdagen.

Paar in wachtkamer door Ineke Christiaans

Onlangs las ik dat het verschijnsel van patienten die ondanks een afspraak niet bij een spreekuur komen opdagen, de zorg miljoenen euro per jaar kost. Men wil dit tegengaan door patienten die niet op komen dagen een boete te geven.

Het schilderij hiernaast heb ik van de website van Ineke Christiaans gehaald. 

Waar worden die miljoenen dan aan uitgegeven?
Ik probeer me voor te stellen hoe het werkt. Iemand komt niet opdagen. Schrijft de arts dan een rekening aan de verzekeringsmaatschappij, die deze rekening dan betaalt en als kosten boekt?
Of brengt het ziekenhuis de specialist kosten in rekening voor een onbezette plaats in de wachtkamer? Zijn middelen en medicijnen die niet worden gebruikt dan verloren? Het enige wat ik me zou kunnen voorstellen is dat de assistent van de arts het dossier uit een kast moet halen, maar met een elektronisch patienten-dossier is dat tegenwoordig ook niet nodig.
Kortom, het lijkt me gewoon flauwekul. Natuurlijk kan elke econoom uitrekenen wat zoiets theoretisch zou kosten, maar daarmee zijn de kosten nog niet echt gemaakt. Een econoom kan bijvoorbeeld uitrekenen wat het kost dat ik dit stukje schrijf, is dat dan reëel of alleen maar een theoretisch verhaaltje?

Volle wachtkamers maken dit verschijnsel irrelevant.
Men zou gelijk hebben wanneer de wachtkamers bijna leeg zouden zijn en de doktoren duimen zitten te draaien totdat er weer een patient op komt draven. Dan is er sprake van verspilling.
Ieder die wel eens op een spreekuur in een ziekenhuis komt weet dat dit niet zo is. Je moet bijvoorbeeld om 10.25 komen en om 11.15 ben je nog niet aan de beurt. Je vraagt je af waarom je dan zo precies om 10.25 moest komen. Wat er ook aan de hand mag zijn, je zit daar niet te wachten omdat er weer een stel patienten verstek laat gaan. Een oogziekenhuis in Rotterdam heeft het denkbeeldige probleem keurig opgelost, men gaat uit van 6% die niet komt dus men plant 5% procent meer afspraken, gevolg: geen enkel probleem met wegblijvers.

Waarom zo gezeurd over de 'extra kosten'?
We moeten gehersenspoeld worden om elk jaar meer voor de zorg te betalen om er steeds minder voor terug te krijgen. Of dit nu gebeurt vanuit wanhopige en integere pogingen om de stijgende zorgkosten in de hand te houden of gewoon door het streven naar winstmaximalisatie, ik zou het niet met zekerheid kunnen zeggen. Ik vrees dat het laatste ook een belangrijke factor is. Daarom moet de invloed van de verzekeringsmaatschappijen op de praktijk van de zorg worden teruggedrongen.